Ποντικάτες Πωγωνίου Ιστορία-Γεωγραφία

Ποντικάτες Πωγωνίου

Ιστορία-Γεωγραφία
Η κοινότητα «Ποντικάται», με μοναδικό συνοικισμό και έδρα, το συνοικισμό «Ποντικάται», αναγνωρίστηκε, αρχικά, με την ονομασία «Ποντικάτες» όπως και ο συνοικισμός. Αργότερα, στις 16 Οκτωβρίου 1940, καθιερώθηκε ο τύπος «Ποντικάται» ως το επίσημο όνομα του συνοικισμού και της κοινότητας.→Σε οθωμανικό κατάστιχο στα 1431, που μας διασώζει ο H. Inaldik, μνημονεύεται το χωριό Bondicati.
Η κοινότητα Ποντικάτες αναφέρεται στο «Χρονικόν των Τσαραπλανών».
Ο Π. Αραβαντινός και ο Ι. Λαμπρίδης γράφουν το όνομα του χωριού Ποντικάταις. Ο τελευταίος σημειώνει, ότι η πληθυντική ονομασία του μαρτυρεί «…την κατά πατριάς διαίρεσιν των λαών εκείνων κατά τον μεσαίωνα και ακολούθως και των κατά συνοικίας επομένως κατοικίαν αυτών…». Υποδηλώνει, δηλαδή, το τοπωνύμιο, σύμφωνα με τον Ι. Λαμπρίδη, χώρο κατοικίας ομώνυμης πατριάς ή φυλής (τσέτας).
Ο Ευ. Π. Παγούνης χρησιμοποιεί τον τύπο Ποντικάτες.
Ποντικάτες= ο τόπος της φάρας του Ποντίκη, κατά τον Σπ. Στούπη, ο οποίος μας πληροφορεί, επίσης, πως «…οικογένεια αρχοντική με το όνομα Ποντίκη υπήρχε στα Γιάννενα και συνέδραμε για την ίδρυση της Μονής Αγίου Κωνσταντίνου και Ελένης που βρίσκονταν κοντά στα Τσαραπλανά…».
Ο Αθ. Παπαχαρίσης θεωρεί, πως η λέξη Ποντικάτες δηλώνει τους απογόνους κάποιου Ποντίκη αρχικά και στη συνέχεια τον τόπο, που αυτοί κατοικούσαν, δηλαδή μετατράπηκε σε τοπωνύμιο.
Κατά τον Στ. Μπέττη, η ονομασία του χωριού έχει «…ρίζα ελληνική (Ποντίκης)…», δηλαδή το χωριό είναι ο τόπος της οικογένειας του Ποντίκη.
Ο Π. Παλούκας υποστηρίζει, ότι κατ’ άλλους πιθανολογείται, ως ισχυρότερη εκδοχή, πως η ονομασία οφείλεται στο ότι «…οι πρώτοι ή κατοπινοί απ’ αυτούς κάτοικοι του χωριού κατάγονταν από την περιοχή του ΠΟΝΤΟΥ…», ενώ καταγράφει και τις εκδοχές πως η ονομασία προέρχεται από το «Ποντίφηξ», ή από την αρχαιοελληνική λέξη «Πόντος», εξαιτίας συγκεκριμένων όμβριων υδάτων στην περιοχή, που αποτελούν, κατά κάποιο τρόπο, λίμνη.
Ο Κ. Ευ. Οικονόμου γράφει το όνομα του χωριού Ποντικάτι, το και το θεωρεί κυριώνυμο, αποδιδόμενο στο επώνυμο Ποντίκης, Πόντικας και την αλβανική κατάληξη –ati «…δηλωτική των μελών μιας οικογένειας…».


Πληθυσμιακή εξέλιξη
1913 Ποντικάτες 413 1961 Ποντικάται 170
1920 Ποντικάτες 344 1971 Ποντικάται 52
1928 Ποντικάτες 343 1981 Ποντικάται 95
1940 Ποντικάται 283 1991 Ποντικάται 115
1951 Ποντικάται 194 2001 Ποντικάται 36
http://www.delvinaki.gr/Efimerides/1171361187343/16.pdf

Οι Ποντικάτες είναι χτισμένες σε μικρή απόσταση από τα Ελληνοαλβανικά σύνορα, δίπλα στο πανέμορφο δάσος της Μπούνας, έχουν πληθυσμό 36 κατοίκους (απογραφή 2001).